moc-silnika

Moc silnika a osiągi auta – jak obliczyć moc MINI?

„Ile koni ma twój samochód?” ‒ to jedno z podstawowych pytań, które słyszał każdy kierowca. Nie każdy jednak wie, o czym tak naprawdę jest wtedy mowa i jak właściwie obliczyć moc silnika.

Moc silnika to jeden z parametrów, które najmocniej rozpalają wyobraźnię kierowców i fanów motoryzacji. Porównujemy różne modele i silniki. Emocjonujemy się, gdy jeden z nich ma 116, a drugi 136 KM. Niektórzy komentują, że 192 to dla nich za mało i są zachwyceni, gdy mogą przejechać się modelem o mocy np. 306 KM. Innym wystarcza 150.

Pytanie jednak brzmi: czy wiesz na pewno, czym dokładnie jest moc silnika samochodu? Dość często konie mechaniczne w samochodzie są traktowane jak „punkty”, którymi ocenia się silnik i przewiduje się na ich podstawie osiągi i przyjemność z jazdy. Tymczasem tak naprawdę moc to czysta fizyka.

 

Moment obrotowy a moc silnika


Moc silnika określa ilość pracy wykonaną w danym czasie. Jest pochodną wartości momentu obrotowego silnika i prędkości obrotowej, przy której ta wartość jest notowana. To oznacza, że kluczowe znaczenie w przypadku obliczania mocy ma drugi z istotnych – choć o wiele rzadziej wspominany – parametr, którym jest właśnie moment obrotowy w samochodzie. Podaje się go w niutonometrach. Trzeba przyznać, że o ile porównywanie aut pod kątem mocy jest częste, to rzadko bierze się pod uwagę moment obrotowy. To błąd! Ale o tym za chwilę.

Czym różnią się moc a moment obrotowy? Aby opisać tę różnicę, najlepiej posłużyć się przykładem i przenieść się… na siłownię. Powiedzmy, że moment obrotowy określa zdolność do podnoszenia ciężaru. Im większy, tym większe obciążenie możemy nałożyć na sztangę. Tymczasem moc wskazuje, jak wiele szybkich powtórzeń z mniejszym obciążeniem damy radę zrobić. Ale dość sportowych porównań, wróćmy do motoryzacji.

Moc i moment a charakterystyka silnika


Gdy oceniasz dane techniczne samochodu, weź pod uwagę, jak duży moment obrotowy jest osiągany przy danych obrotach. Od tego właśnie zależy charakterystyka silnika. Jednostki wysokoprężne zwykle oferują wiele momentu przy niskich obrotach – na przykład MINI Clubman Cooper SD osiąga aż 400 Nm, dostępnych od 1750 do 2500 obrotów na minutę. Moc takiego auta wynosi 190 KM.

Tymczasem mocniejszy o 2 KM benzynowy Clubman Cooper S rozwija 280 Nm między 1250 a 4600 obr/min. Zwróć uwagę, jak szeroki jest to zakres. W sam raz dla miejskiego sportowca, który zawsze jest gotowy, by dać Ci radość z przyspieszania i poprawić humor. Nie musisz wkręcać go na wysokie obroty, ale jeśli to lubisz… też będzie świetnie!

Diesel szybko osiąga dużą siłę, a auto benzynowe dłużej ją zachowuje. Który charakter jest lepszy? Na takie pytanie trudno odpowiedzieć, kwestia gustu i potrzeb. Diesel sprawdzi się u Ciebie, jeśli często jeździsz w trasy. To bardzo oszczędny długodystansowiec, idealny do pokonywania autostrad. Nie boi się bagażnika załadowanego po dach ani pełnej obsady w kabinie. Z kolei silnik benzynowy to idealny wybór do miasta i na szybkie, weekendowe przejażdżki. Zapewnia rewelacyjne wrażenia z jazdy właściwie w każdej sytuacji. Niezależnie od tego, czy startujesz spod świateł, kogoś wyprzedzasz czy wjeżdżasz na ulubiony kręty odcinek.

Obliczanie mocy silnika – jak to zrobić?


Jak wygląda wzór na moc silnika? Należy pomnożyć przez siebie wartości maksymalnego momentu obrotowego i prędkości obrotowej, przy której jest on osiągany. Jak można zauważyć, mamy tu jednak do czynienia z różnymi jednostkami. Aby uniknąć ich kłopotliwego zamieniania, warto nieco uprościć sobie działanie. Wynik mnożenia podziel przez 9549,3 (to wartość stałej wynikającej ze zmiany jednostek). Wynik to moc silnika w kW, czyli w kilowatach. Aby uzyskać rezultat w koniach mechanicznych (czyli w jednostce, która jest najczęściej brana pod uwagę przy porównywaniu), trzeba pomnożyć to jeszcze przez 1,36. Oto moc maksymalna Twojego samochodu.

Jak wygląda sprawa przy pojazdach elektrycznych?


Tutaj również moc silnika samochodu podaje się zwykle w kilowatach lub w koniach mechanicznych. O ile jednostką mocy silników elektrycznych, której używa się przy podawaniu np. parametrów sprzętu AGD jest wat [W], o tyle w przypadku samochodów stosuje się kW i KM ‒ czyli tak samo, jak przy określaniu mocy silnika spalinowego.

Samochód elektryczny wyróżnia się maksymalnym momentem obrotowym dostępnym… od razu. To dlatego tak mocno wciska w fotel tuż po starcie. Trudno się nie uśmiechnąć.

Pojemność silnika a konie mechaniczne


Jak do mocy ma się pojemność skokowa silnika? Dawniej zależność „pojemność silnika a moc” była bardzo silna. Było właściwie jasne, że duży motor (na przykład taki o pojemności pięciu czy sześciu litrów) będzie miał pod maską pokaźne stado koni mechanicznych.

Dziś sytuacja się zmieniła, głównie za sprawą stosowania turbosprężarek. Dzięki nim producenci są w stanie produkować jednostki o małej pojemności, które osiągają dużą moc i moment obrotowy. MINI John Cooper Works Clubman All 4 wytwarza aż 306 KM z dwóch litrów. Efekty uboczne takiego rozwiązania to: obniżone zużycie paliwa w stosunku do większego silnika, duże pokłady momentu obrotowego przy niskich obrotach i niższa masa samochodu. No i cała masa gokartowej frajdy z jazdy!

Moc i moment obrotowy to nie wszystko


Moc silnika samochodowego i osiągany przez niego moment obrotowy to nie wszystkie parametry, które odpowiadają za to, czy jazda jest przyjemna. Na osiągi wpływa masa samochodu. Istotna jest skrzynia biegów. Ma być precyzyjna (jeśli jest ręczna) lub po prostu szybka (jeśli to automat). Ogromne znaczenie na zakrętach ma to, czy układ kierowniczy jest komunikatywny. Ważne jest zawieszenie – musi być dopracowane i pozwalać kierowcy na pewną jazdę po łukach. Bardzo pomaga optymalne rozłożenie masy.

Wszystko to można znaleźć w MINI. Wystarczy przejechać się którymś z modeli, by zrozumieć, że nie chodzi tylko o konie mechaniczne. Może i istnieją na rynku mocniejsze samochody, ale już po kilku zakrętach po prostu przestają się liczyć…