Układ hamulcowy – bezpieczne hamowanie w mieście

 

Budowa hamulców tarczowych. Nieoczywista historia

Są rzeczy, bez których nie wyobrażamy sobie już codziennego życia: WI-FI, aplikacje do zamawiania jedzenia z restauracji czy nawigacja dostępna w każdym telefonie. Jednak nawet najbanalniejsza technologia miała swój moment niepewnego debiutu. Mało kto zdaje sobie sprawę, że hydrauliczne hamulce tarczowe – podstawowy element konstrukcji praktycznie każdego współczesnego samochodu – nie przyjęły się od razu w świecie motoryzacji.

Hamulec nożny u zarania samochodowej historii był traktowany po macoszemu: samochód miał przede wszystkim szybko się rozpędzać, a za hamowanie odpowiadały prowizoryczne systemy, które bardziej przypominają te, które są obecnie montowane w rowerach. Hydraulicznie napinany hamulec tarczowy, choć wynaleziony w 1902 r., do produkcji masowej trafił dopiero pół wieku później. Co ciekawe: hamulcowe klocki nierzadko były wcześniej prawdziwymi drewnianymi klockami.

MINI i krótka historia hamulca

Niektórzy poszli po rozum do głowy nieco szybciej, niż inni: zrozumieli, że nowoczesne hamulce to nie tylko bezpieczeństwo, ale i wrażenia z jazdy. O kluczowym znaczeniu hamulców bardzo szybko przekonała się marka MINI. John Cooper, projektant samochodów, który bardzo szybko dostrzegł, że malutkie MINI mają potencjał rajdowy, od początków marki w latach 60. postanowił położyć znaczny nacisk na nowoczesny układ hamulcowy. Już wtedy w Cooperach zaczęto montować hamulce tarczowe ‒ na kilkadziesiąt lat przed tym, gdy stały się one standardem, a ze sceny powoli zaczęły schodzić rzadkie już dziś hamulce bębnowe.

To między innymi ten krok zadecydował o unikalnej cesze starych Cooperów, której dziedzictwo jest kontynuowane do dziś, czyli niezwykłej zwrotności i zdolności pokonywania zakrętów bokiem. Dzięki niej mały, niepozorny Mini Cooper zwyciężał na wielu prestiżowych wyścigach, w tym 3 razy w Rajdzie Monte Carlo, ze znacznie potężniejszymi pod względem mocy silnika rywalami.

Układ hamulcowy: budowa i podstawy działania

Skoro mowa o historii, warto przypomnieć sobie, jak właściwie działa układ hamulcowy. Trzeba przyznać, że od 1902 r. niezbyt wiele się tu zmieniło: w momencie naciśnięcia pedału hamulca uruchamia się pompa hamulcowa, która wtłacza do układu hamulcowego płyn, wywołując tym samym ciśnienie. To ciśnienie wpływa za pośrednictwem przewodów na tłok, a ten wywiera nacisk na część hamulca ciernego: klocki w przypadku hamulca tarczowego lub szczęki w wypadku hamulca bębnowego.

Część cierna dociska wówczas element bierny (tarczę lub bęben, które obracają się wraz z kołem), powodując tarcie i stopniowe wyhamowanie pojazdu. Na poziomie podstawowej mechaniki we współczesnych autach niewiele więc się zmieniło: nawet rewelacyjny MINI Clubman z 2019 r. nie różni się od MINI Coopera z 1960 r.

Hamulec w aucie. Jak o niego dbać?

Teoria to jednak nie wszystko: żadne auto nie będzie nam długo sprawiać frajdy, jeśli nie włożymy w nie nieco serca. Każdy kierowca wie, że dbanie o stan klocków i tarcz hamulcowych, jak również sprawdzanie poziomu oleju hamulcowego, to podstawowy zabieg pielęgnacyjny, który zapewnia bezpieczną i komfortową jazdę autem. Posiadacze nowych samochodów, których systemy hamulcowe zostały wzbogacone o elektroniczne innowacje – tak jak MINI Cooper Clubman – mogą pozwolić sobie na nieco więcej beztroski. O zużyciu elementów eksploatacyjnych systemu hamulcowego przypomni im komputer pokładowy.

Kierowcy nowoczesnych aut mogą też zapomnieć o jeszcze jednej bolączce technologicznej sprzed lat: wymianie przewodów hamulcowych, które niegdyś wykonywane były z gumy i po 8–10 latach parciały dokładnie tak samo, jak opony samochodowe. Dziś są wykonane one z innowacyjnych tworzyw, które praktycznie nie wymagają wymiany w cyklu życia auta.

Hamulce samochodowe. Podstawowy savoir-vivre

Nieważne, czy jesteś nocnym drifterem, czy miłośnikiem ekologicznej jazdy: ostatnie słowo zawsze należy do Ciebie i Twojego stylu prowadzenia samochodu. Dolewanie na czas oleju i wymiana klocków nie zagwarantuje Ci automatycznie bezpiecznej jazdy. Bezpieczne hamowanie zaczyna się od uważnego zachowania na drodze. Hamowania nie powinno się traktować jako nagłej reakcji na nieprzewidzianą zmianę sytuacji na drodze – choć i na to trzeba być zawsze gotowym.

Hamowanie z głową to przede wszystkim proces ciągłego planowania cyklu przyspieszania i spowalniania auta. Nie ważne, czy czeka nas przewożenie dzieci w samochodzie czy długa trasa w sprawach biznesowych. Rozsądny kierowca prawie nigdy nie dociska hamulca do oporu, a jeśli już tak się dzieje, robi to nie z własnej winy. Gdy odruchowo redukujesz prędkość – najlepiej hamując silnikiem – przed światłami, skrzyżowaniami i w miejscach, gdzie może pojawić się zagrożenie, te same klocki hamulcowe posłużą Ci bardzo długo. Ekologia, ekonomia i bezpieczeństwo są w tym jednomyślne.

Bezpieczne hamowanie w samochodzie MINI. Czego możesz się spodziewać?

Nie istniałby jednak sens tworzenia nowoczesnych technologii, gdybyśmy zawsze byli w stanie o wszystkim pamiętać i nad wszystkim zapanować. Po to w końcu są zaawansowane rozwiązania: mają na celu zapewnić Ci bezpieczeństwo nawet w kryzysowych sytuacjach. Jak to wygląda w nowym modelu MINI Clubman? MINI mają długą historię, w której splata się tradycja rajdowa (każdy, kto prowadził MINI, wie ile frajdy daje z jazdy) z tradycją wygodnych aut miejskich.

MINI są przecież stworzone do miasta, kompaktowe a przy tym pomyślane tak, by zapewnić kierowcy i pasażerom komfort. W MINI Clubmanie nie mogło więc zabraknąć rozwiązań, które zapewniają bezpieczeństwo w typowo miejskich warunkach, a jednocześnie nie odbierają Ci przyjemności prowadzenia – takie jak system asystujący kierowcy, czy wyświetlacz MINI Head-Up.

Wyższa kultura hamowania. Technologie od MINI

Ha. A ile razy zdarzało Ci się, że ktoś wyszedł na jezdnię dosłownie znikąd? Tu przyda się asystent kierowcy MINI: inteligentny system monitorowania otoczenia samochodu w momencie, gdy podróżujesz z prędkością od 10 do 60 km/h. W tym typowo miejskim tempie system asystowania ostrzega Cię intensyfikującymi się sygnałami o zbliżającym się pieszym, rowerzyście lub innym aucie. A gdy mimo sygnałów auta nie zareagujesz w porę i dojdzie do sytuacji zagrożenia, asystent automatycznie zahamuje za Ciebie.

Każdy kierowca zna nieprzyjemne uczucie zagapienia się, gdy na chwile zerka gdzieś w bok. W takim wypadku hamowanie ułatwia wyświetlacz Head-Up, który wyświetla kierowcy kluczowe informacje o otoczeniu samochodu, nie zmuszając go do odrywania wzroku od jezdni. Do tego dochodzi asystent parkowania, który bez mała zastępuje kierowcę w trakcie zajmowania miejsca parkingowego. Nawet wtedy, gdy MINI Cooper Clubman wyda Ci się zbyt duży na start, technologia MINI szybko pozwoli Ci się z nim oswoić.

Hamowanie i technologie wspomagania kierowcy

Nie mniej istotnym elementem wpływającym na bezpieczne hamowanie w MINI są bardziej tradycyjne technologie wspomagania kierowcy podczas jazdy. W każdym Clubmanie znaleźć można system EBD (elektroniczny rozdział siły hamowania), który skraca drogę hamowania poprzez automatyczną regulację siły, która używana jest przez układ hamulcowy w każdym z kół.

W MINI nie mogło również zabraknąć unikalnej technologii CBC (kontroli hamowania na zakręcie), która na podstawie analizy sygnałów napływających z czujników ABS dobiera optymalną w danych warunkach przyczepności siłę hamowania kół. Wszyscy wiemy, że na często źle wyprofilowanych zakrętach pojazd może zachowywać się nieprzewidywalnie: jednak nie MINI z jego wyważeniem, szerokim rozstawem kół i technologiami wspierania kierowcy.

Dwuobwodowy układ hamulcowy i wisienka na torcie

Standardowym udogodnieniem, które również znajdziesz w Clubmanie, jest dwuobwodowy układ hamulcowy – nie musisz obawiać się, że zostaniesz na lodzie z powodu zapowietrzenia czy nieszczelności jednego układu hamulcowego. To nie wszystko: dynamiczna kontrola stabilności toru jazdy i trakcji będzie w Clubmanie na bieżąco dopasowywać moment obrotowy silnika, rozkład siły hamulców i inne parametry w taki sposób, by zapewnić Ci pełnię kontroli nad pojazdem.

A co jest wisienką na torcie? Chyba każdy młody kierowca pamięta znienawidzony manewr ruszania na wzniesieniu z użyciem hamulca ręcznego. W MINI Clubmanie wystarczy wcisnąć jeden przycisk. Elektryczny hamulec postojowy sprawdzi się, gdy trzeba będzie ruszyć w ciasnej, stromej uliczce. Nawet tak uciążliwy manewr MINI potrafi zamienić w małą porcję frajdy.

Jakość i innowacyjność układu hamulcowego wpływa na całokształt naszych wrażeń z jazdy. MINI od 60 udaje się pamiętać o tym ważnym detalu przy projektowaniu swoich kolejnych aut, które wyróżnia zwinność i zwrotność. W nowym Clubmanie znajdziemy tego samego ducha konstrukcyjnego, co w pierwszych MINI Cooperach: precyzja i łatwość w dozowaniu siły hamowania gwarantuje sportowe wrażenia i poczucie pewności na drodze.